Swiss Re’nin yeni Sigma raporu, 2014 yılında gerçekleşen doğal afetleri ve insan kaynaklı felaketleri mercek altına aldı. 2014’te toplam 189 doğal afet, 147 de insan kaynaklı felaket gerçekleşti. 2014 yılında gerçekleşen doğal afet sayısı, bir yılda görülen en yüksek rakam olarak rekor kırdı. 2013’te toplam 166 doğal afet kaydedilmişti, yine aynı yıl insan kaynaklı 159 felaket görülmüştü. İnsanlardan kaynaklanan felaketlerin sayısında azalma gözlemlenirken, doğal afet sayısında ciddi bir artış yaşandı.
2014 yılında doğal afetler ve insan kaynaklı felaketlerin yarattığı toplam ekonomik hasar 110 milyar dolardı. 2013 yılında 138 milyar dolar olan toplam hasara göre azalma görülmesinin yanı sıra, 2014 yılındaki toplam hasarın son 10 yılın ortalaması olan 200 milyar doların oldukça aşağısında olması da dikkat çekti. 2014 yılında doğal afetlerin yarattığı ekonomik hasar 101 milyar dolar civarında, insan kaynaklı felaketlerin yol açtığı ekonomik hasarsa 9 milyar dolar civarında gerçekleşti.
SİGORTA SEKTÖRÜ EKONOMİK HASARIN ÜÇTE BİRİNİ KARŞILADI
Sigorta sektörü, 2014 yılında gerçekleşen 110 milyar dolarlık hasarın yaklaşık üçte birine denk gelen 35 milyar dolarlık bölümünü karşıladı. Doğal afetlerin sebep olduğu sigortalı hasar 28 milyar dolarken, insan kaynaklı felaketlerin yarattığı sigortalı hasar 7 milyar dolar olarak kayıtlara geçti. 2014 yılında doğal afetlerin yol açtığı sigortalı hasar, 2009’dan bu yana görülen en düşük rakam oldu. Ayrıca, son 10 yılın ortalaması olan 58 milyar doların da neredeyse yarısı olarak gerçekleşti.
2014’te tek başına 1 milyar dolar ya da üstünde sigortalı hasara yol açan dokuz olay görüldü. ABD’de mayıs ayında beş gün boyunca süren şiddetli dolu ve rüzgar fırtınaları, 2.9 milyar dolar sigortalı hasara yol açtı ve yılın en maliyetli doğal afeti olarak kayıtlara geçti. İkinci en yüksek sigortalı hasara yol açan doğal afetse Japonya’da gerçekleşen ve 2.5 milyar dolar sigortalı hasara sebep olan kış fırtınasıydı. Avrupa’da haziran ayında yaşanan Ela fırtınası 2.2 milyar dolar sigortalı hasar yaratırken, eylül ayında Meksika’da görülen Odile kasırgası da 1.7 milyar dolar sigortalı hasara yol açtı.
EN YÜKSEK SİGORTALI HASAR KUZEY AMERİKA’DAN
Bölgeler bazında bakıldığında, en yüksek sigortalı hasar 17.5 milyar dolarla Kuzey Amerika’dan geldi. 2014 yılında bölgede en büyük hasara fırtınalar yol açtı. Birbirinden bağımsız beş farklı olay tek başına 1 milyar dolar ya da daha üstünde sigortalı hasara sebep oldu. Kanada 2014 yılını nispeten daha az hasarla atlattı. 2.9 milyar dolarla yılın en yüksek sigortalı hasarına yol açan doğal afet de, ABD’de gerçekleşen ve en çok Pensilvanya, Illinois ve Colorado eyaletlerini vuran fırtınaydı.
Avrupa’da doğal afetler ve insan kaynaklı felaketler ekonomiye 15.9 milyar dolara patladı. Bunun 6.6 milyar doları sigortalı hasardı. Hasarın büyük bir kısmı fırtınalar ve şiddetli yağışlardan kaynaklandı. Haziranın başlarında, Ela fırtınası Belçika ve Fransa’da şiddetli dolu yağışına, Almanya’daysa şiddetli rüzgarlara yol açarak sigorta sektörüne 2.2 milyar dolara mâl oldu. Avrupa’da görülen dolu hasarı artık alışılagelmiş bir durum ve genelde bölgede gerçekleşen hasarın büyük bir kısmını oluşturuyor. Uzun vadede, oluşan hasarın daha büyük bir kısmının dolu kaynaklı olması bekleniyor.
CAN KAYBI REKORU ASYA’DA
Doğal afetler ve insan kaynaklı felaketlerin en çok can aldığı bölge Asya oldu. 2014 yılında bölgede 7 bin kişi hayatını kaybetti. Asya, 2012 ve 2013 yıllarında da en çok can kaybı yaşanan bölge olarak kayıtlara geçmişti. 2014 yılında bölgede kaydedilen ekonomik hasar 52 milyar dolar olarak tahmin edilirken, sigortalı hasarsa 5 milyar dolardı. Bölgede en çok sigortalı hasara yol açan doğal afetse 2.5 milyar dolarla Japonya’da şubat ayının ortasında gerçekleşen fırtına oldu.
Latin Amerika ve Karayipler’de doğal afetler ve insan kaynaklı felaketlerin yarattığı ekonomik hasar en az 8.2 milyar dolardı. Sigortalı hasarsa 2.3 milyar dolar civarındaydı. Hasarı tetikleyen olayların başında kasırgalar ve endüstriyel kazalar vardı. Bölgedeki en yıkıcı doğal afet Meksika’yı vuran ve 1.7 milyar dolar sigortalı hasara sebep olan Odile kasırgasıydı.
Okyanusya’da doğal afetler ve insan kaynaklı felaketlerin yarattığı sigortalı hasar sadece 1 milyar dolardı. Hasarın 0.9 milyar doları Avustralya’da gerçekleşen dolu hasarından geldi. Afrika’daysa doğal afetler ve insan kaynaklı felaketler 2 bin 506 can alırken, 1.5 milyar dolar ekonomik hasara yol açtı. Bölgedeki sigortalı hasarsa 0.8 milyar dolar olarak kayıtlara geçti.
EKONOMİK VE SİGORTALI HASAR ARASINDAKİ UÇURUM DERİNLEŞEBİLİR
Ekonomik gelişmeler, nüfus artışı, afet riskine maruz kalan alanlardaki artan mal ve mülk oranı ile değişen iklim koşulları, doğal afetlerin yol açtığı ekonomik hasarların boyutunun artmasına sebep oluyor. Swiss Re’ye göre bu durum, sigorta penetrasyonunda da hasardaki artışa paralel bir artış olmazsa uzun vadede sigortalı hasar ile ekonomik hasar arasında derin bir uçurum oluşmasına sebep olacak.
FIRTINALARIN YARATTIĞI RİSK TÜM DÜNYADA GİDEREK ARTIYOR
Soğuk nemsiz hava ile ılık nemli havanın çarpışması sonucunda oluşan şiddetli fırtınalar tüm dünyada yaygınlaşıyor. Bu tür fırtınaların büyük çoğunluğu küçük çaplı ve kısa süren olaylar olsa da, şiddetli olanları birkaç gün boyunca devam edebiliyor. Dolu, hortum ve sel hasarı yaratan bu fırtınalardan kaynaklanan hasar son 25 yıldır giderek artıyor. Fırtına riski en çok Kuzey Amerika’da, özellikle de ABD’de görülüyor. Fırtınaya bağlı en yüksek hasarlar da genelde bu bölgeden geliyor. 1990 ve 2014 yılları arasında, bu fırtınaların yarattığı ekonomik hasar yılda ortalama yüzde 7.7, sigortalı hasarsa yüzde 9 oranında artış gösterdi. 1990’larda bu tür fırtınaların yarattığı hasar, hava olaylarından kaynaklanan sigortalı hasarın yüzde 29’u civarındayken, 2010-2014 arasında bu olay yüzde 40’a yükseldi.
