Çevre Kirliliği Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları
Yürürlük Tarihi: 01 Eylül 2011
A.SİGORTANIN KAPSAMI
A.1. Sigortanın Konusu
Bu sigorta sözleşmesi ile sigortacı,
a) Toprağın,
b) Yeraltı sularının,
c) İç sular ve denizlerin,
ç) Havanın, sözleşmenin kapsamına bağlı olarak birinde, birkaçında veya hepsinde ani ve beklenmedik şekilde ortaya çıkan kirlenme ya da kirlenme tehlikesi nedeniyle Çevre Mevzuatı çerçevesinde sigorta ettirene yöneltilen ve sigorta ettirenin hukuken ödemek zorunda kalacağı tazminat taleplerini bu genel şartlar çerçevesinde güvence altına alır.
Bu sigorta zorunlu sigorta ile birlikte aynı sorumluluğu teminat altına almışsa zorunlu sigorta hadlerinin üzerinde kalan kısmını poliçede yazılı hadlere kadar temin eder.
A.2. Teminatın Kapsamı
Bu sigorta ile sigortacı, poliçede belirtilen tesisin poliçede belirtilen faaliyetlerinden kaynaklanan kirlenmenin neden olduğu üçüncü şahıslar nezdindeki maddi hasar, ölüm, sakatlık ve bedensel yaralanmaya ilişkin zararlar i le kirlenme veya kirlenme tehlikesi nedeniyle poliçede sınırları belirtilen tesisin dışında yapılan temizleme masrafları, toplanan atıkların taşınması ve bertarafı masraflarını Çevre Mevzuatındaki hükümler çerçevesinde poliçede yazılı teminat sınırlarına kadar aşağıda belirtilen hallerin gerçekleşmesi durumunda tazmin eder.
Bu sigorta ile, poliçede belirtilen süreklilik tarihi içerisinde meydana gelen kirlenme veya kirlenme tehlikesi neticesinde poliçede belirtilen geriye dönük geçerlilik tarihinden sonra ortaya çıkan zararlar için poliçe vadesi ya da ek bidirim süresi içinde sigorta ettirene yöneltilmiş olan tazminat talepleri teminat altına alınır.
İlk kez düzenlenen veya zamanında yenilemesi gerçekleştirilmemiş Çevre Kirliliği Mali Sorumluluk Sigortasının (kapsamındaki teminatlar bakımından varsa Kıyı Tesisleri Deniz Kirliliği Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasının başlangıç tarihi) başlangıç tarihi geriye dönük geçerlilik tarihi olarak belirlenir.
Kirlenme veya kirlenme tehlikesine neden olan bir olayın meydana gelmesi durumunda bu olaya ilişkin tüm tazminat talepleri tek bir hasar gibi dikkate alınır ve ilk hasarın vuku bulduğu tarihte meydana gelmiş kabul edilir.
Bu sigorta, sigorta ettirenin haksız taleplere karşı savunmasını da temin eder.
A.3. Tanımlar
Bu Genel Şartlarda geçen;
Çevre Mevzuatı: 2872 sayılı Çevre Kanunu, 5312 sayılı Deniz Çevresinin Petrol ve Diğer Zararlı Maddelerle Kirlenmesinde Acil Durumlarda Müdahale ve Zararların Tazmini Esaslarına Dair Kanun ile ilgili kamu otoriteleri tarafından toprak, su ve havanın kirlenmesine ilişkin düzenlemeler.
Çevre Kirliliği: Çevrede meydana gelen ve canlıların sağlığını, çevresel değerleri ve ekolojik dengeyi bozabilecek her türlü olumsuz etki,
Koruyucu Önlem: Bir olayın meydana gelmesinden sonra muhtemel kirlenmeyi önlemek veya sınırlı tutmak amacıyla alınan tedbirleri,
Müdahale: Bir olayın meydana gelmesinden sonra ortaya çıkan kirliliğin neden olacağı zararı azaltmak, gidermek, sınırlandırmak amacıyla icra edilen faaliyetleri veya koruyucu önlemlerin uygulanmasını,
Olay: Kirlenme veya kirlenmeye bağlı olarak zarar ortaya çıkaran veya ortaya çıkma tehlikesi yaratan durumu,
Sigortacı:Türkiye'de genel sorumluluk branşında ruhsatı bulunan ve bu sigorta ile sigorta ettirenin sorumluluğunu poliçede yazılı sigorta bedeline kadar teminat altına alan sigorta şirketini,
Zarar Gören:Olay sonucu, tazminat talebinde bulunmayı gerektiren zarara uğrayan kişiyi veya ölenin desteğinden yoksun kalanı,
Zarar:Olay sonucu oluşan ve kapsamı çevre mevzuatında belirlenen zararların yanı sıra bu zararların tespiti ve tazmini ile uyuşmazlıkların giderilmesine ilişkin masrafları,
Geriye Dönük Geçerlilik Tarihi:Poliçede belirtilen ve hangi tarihten sonra ortaya çıkacak zararların tazmin edileceğini,
Süreklilik Tarihi:Poliçede belirtilen ve hangi tariharalığında oluşacak kirliliklere teminat verildiğini,
Ek Bildirim Süresi: Teminat süresinin sona ermesinden sonra bildirilen ancak yürürlükteki poliçenin vade bitiminden önce gerçekleşen zarara ilişkin taleplerin bildirilmesi için tanınan, poliçede belirtilen ve 45 günden az olamayacak ek süreyi,
Biyolojik Çeşitlilik: Ekosistemlerin, türlerin, genlerin ve bunlar arasındaki ilişkilerin tamamını,
Yeraltı Depolama Tankı: Hacminin en az %10'u yeraltında bulunan herhangi bir tank ve ilgili borulama ve donanımları,
Tanımlanmış Yeraltı Depolama Tankı ve Boru Hattı: Teminat başlangıç tarihinden önce sigorta ettiren tarafından sigortacıya bildirilen ve sigortacının teminat kapsamına almayı teyit ettiği Yeraltı Depolama Tankı ve Boru Hattını.
A.4. Kapsamdaki Teminat Türleri
Ölüm Teminatı: Olayın üçüncü şahısların derhal veya olay tarihinden itibaren bir sene içinde ölümüne sebebiyet vermesi halinde, ölenin yardımından mahrum kalanların destekten yoksun kalma tazminatını,
Sakatlık Teminatı: Olayın üçüncü şahısların derhal veya olay tarihinden itibaren iki sene zarfında geçici veya daimi surette sakatlanmasına sebebiyet vermesi halinde, tıbbi tedavinin sona ermesi ve sakatlığın kesin olarak tespiti sonucunda saptanan sakatlanma tazminatını,
Tedavi Masrafları Teminatı: Olay nedeniyle yaralanan veya herhangi bir fiziksel rahatsızlığa maruz kalan üçüncü şahısların ilk yardım, muayene, kontrol veya bu yaralanmadan ya da fiziksel rahatsızlıktan ötürü hastanede veya diğer yerlerdeki ayakta veya yatakta tedavi masrafları ile tedavinin gerektirdiği diğer masrafları,
Maddi Hasar Teminatı: Olay nedeniyle, üçüncü şahısların malvarlığında doğrudan azalma meydana gelmesiyle ortaya çıkan zararı, (Üçüncü şahısların geçim amacıyla kullandığı doğal ve canlı kaynaklarda meydana gelen zararlar bu teminat kapsamının dışındadır.)
Temizleme Masrafları Teminatı: Olay nedeniyle kirlenen uygulama alanlarının maruz kaldığı kirliliğin temizlenmesi amacıyla sorumlu birimlerce yapılan veya yaptırılan çalışmalara ilişkin masrafları,
Atıkların Taşınması ve Bertarafı Teminatı:
Olay sonucu kirlenen uygulama alanlarından toplanan atık maddelerin taşınması ve bertarafı için yapılan masrafları, ifade eder.
A.5. Sorumluluğu Kaldıran veya Azaltan Haller
Sigorta ettiren, olayın meydana gelmesinin önlenmesi, olayın meydana geldiği durumlarda ise zararın azaltılması, giderilmesi, sınırlandırılması amacıyla hazırlıklı olma ve koruyucu önlemler de dahil uluslararası hukukun ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın öngördüğü seyir, can, mal ve çevre emniyetinin gerektirdiği yükümlülüklere ilişkin tüm tedbirleri almakla yükümlüdür.
Sigorta ettiren, kendisinin veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilerin kusuru bulunmaksızın ve poliçede kayıtlı tesisteki bir bozukluk olayı etkilemiş olmaksızın, olayın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya bir üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulur.
Olayın oluşumunda zarar görenin kusuru var ise, ödenecek tazminattan söz konusu kusur oranına göre indirim yapılabilir.
A.6. Aksine Sözleşme Yoksa Teminat Dışında Kalan Haller ve Zararlar
Aşağıdaki haller ve bu hallerden doğan zararlar poliçede aksi belirtilmediği takdirde sigorta kapsamı dışındadır.
a) Geriye dönük geçerlilik tarihinden sonra meydana gelen bir olay nedeniyle ani ve beklenmedik şekilde oluşmayan kirlilik ile tedrici olarak gerçekleşen kirlilik sonucu ortaya çıkan zararlar,
b) Biyolojik çeşitlilik, canlı kaynaklar ve doğal yaşama verilen zararlar,
c) Bozulan çevrenin yeniden oluşturulması,
ç) Geçim için kullanılan doğal ve canlı kaynaklarda meydana gelen zararlar,
d) Poliçede belirtilen tesiste ortaya çıkan kirlenme veya kirlenme tehlikesi nedeniyle üçüncü şahıslara ait tesislerde ticari faaliyetinin kısmen veya tamamen durması veya aksaması nedeniyle oluşan ve üçüncü şahıslara sigorta ettirenin hukuken ödemek zorunda kalacağı aşağıdaki tazminat talepleri(Gelir ve Kazanç Kapasitesi Teminatı);
i) Kiracılardan alınan kira gelirleri de dâhil olmak üzere sigorta konusu olay gerçekleşmemiş olsaydı kazanılabilecek vergi öncesi net kâr veya zararı
ii) Zarar görenin devam eden sabit faaliyet giderleri ve maaş ödemeleri,
iii) Teminat kapsamındaki kirlenme nedeniyle taşınır/taşınmaz mal varlığının bir kısmı ya da tamamının kullanılamaz hale gelmesi durumunda zarar görenin tutmak zorunda kalacağı geçici kiralık tesislerin kirası olarak sigorta ettirenin ödemek durumunda kalacağı masrafları (Söz konusu kira masrafları taşınır/taşınmaz mal varlığının kiralanamayacak duruma gelmiş kısmına ait rayiç kira bedeli ile sınırlıdır)
e) Kamu zararları,
f) Manevi tazminat talepleri,
g) Deprem, yanardağ püskürmesi, kar ağırlığı, sel ve su baskını, yer kayması, fırtına gibi doğal afetler nedeniyle üçüncü şahısların maruz kaldığı kirlenmeye bağlı zararlar sonucunda sigorta ettirene terettüp edecek hukuki sorumluluğu,
h) Grevlere, lokavt edilmiş işçi hareketlerine, halk hareketlerine, kavgalara katılma nedeniyle üçüncü şahısların maruz kaldığı kirlenmeye bağlı zararlar sonucunda sigorta ettirene terettüp edecek hukuki sorumluluğu,
ı) 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan müdahaleler sonucu meydana gelen biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma veya zehirlenmeler nedeniyle oluşacak zararlar dahil olmak üzere bütün zararlar,
i) Süreklilik tarihinden önce gerçekleşen kirlenme sonucunda üçüncü şahısların geriye dönük işlerlik tarihinden sonra maruz kaldığı ve sigorta ettirene karşı ileri sürülebilecek tazminat talepleri,
j) Poliçede gösterilen tesis bünyesinde ya da kapsamında gerçekleşen kirlenmeden doğan ve poliçede gösterilen tesis sınırlarında gerçekleştirilen temizleme masrafları, toplanan atıkların taşınması ve bertarafı için yapılacak masraflara ilişkin sigorta ettirenin hukuki olarak ödemek zorunda olduğu zararlar,
k) Taşınan yükün nakliyesi, yüklenmesi ve boşaltılması esnasında gerçekleşen kirlenmeden kaynaklanan zararlar,
l) Mikrobiyal maddeler (örneğin; küf) dolayısıyla yaşanılan bedensel yaralanmalar veya maddi hasarlar.
A. 7. Teminat Dışında Kalan Haller
Aşağıdaki haller ve bu hallerden doğan zararlar sigorta kapsamı dışındadır.
a) Sigorta ettiren ve sigorta ettirenin eylemlerinden sorumlu tutulduğu diğer kişiler tarafından ileri sürülecek tazminat talepleri teminat kapsamı dışında olup “A.4 Aksine sözleşme yoksa teminat dışında kalan haller” ( b ), ( k ) ve (l ) bendleri taraflarca teminat kapsamına eklenmişse sigorta ettirenin bu maddelerle ilgili kapsam dahilindeki talepleri için bu istisna hükmü uygulanmaz,
b) Savaş, her türlü savaş olayları, istila, yabancı düşman hareketleri, çarpışma, (savaş ilan edilmiş olsun, olmasın) iç savaş, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği inzibati ve askeri hareketler,
c) İşveren sorumluluk sigortası kapsamında değerlendirilebilecek, sigorta ettirene bağlı çalışanlar tarafından yöneltilebilecek tazminat talepleri,
ç) Niteliği ne olursa olsun aşağıdaki hâllerden doğrudan veya dolaylı olarak kaynaklanacak tazminat talepleri:
aa) Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın yanması sonucu meydana gelen nükleer atıklardan kaynaklanan iyonize ışınımlar veya kirlilik,
bb) Radyoaktif, zehirli, patlayıcı veya herhangi bir patlayıcı nükleer bileşim veya bunun nükleer bir parçasının tehlikeli özellikleri,
cc) Diethylstilbesterol (DES), dioxin, urea formaldehyde, asbest, asbestli ürünler veya asbest içeren ürünlerin varlığından, üretiminden, elleçlenmesinden, işlenmesinden, satış, dağıtım, depolama, bırakılma veya kullanımından kaynaklanan her tür hastalık (kanser dahil) veya asbestten veya kurşun bazlı boyalardan kaynaklanan bütün tazminat talepleri.
d) Herhangi bir anlaşma ya da sözleşme kapsamında sigorta ettiren tarafından üstlenilen veya bu tür bir sözleşme ve anlaşmanın bulunmaması halinde sigorta ettirenin sorumlu tutulamayacağı durumlara ilişkin eklenen sorumlulukları,ile sigorta ettirenin bu sigortaya ilişkin poliçede sigorta ettiren olarak yer alan diğer bir kişi ya da kuruma karşı sorumluluğu,
e) Cezai kovuşturmadan doğan tüm masraflar, adli ve idari cezalar ile muhtemel para cezaları,
f) Poliçede sınırları gösterilen tesisin dışında kalan her türlü vasıtanın bakımı, kullanımı, işletilmesi esnasında doğan kirlenme sonucunda ortaya çıkan zararlar,
g) Teminat başlangıç tarihinden önce sigortalı tarafından sigortacıya bildirilmeyen ve sigortacının teminat kapsamına almadığı hacminin en az %10'u yeraltında bulunan Depolama Tankı ve Boru Hattında ortaya çıkan zarar,
h) Poliçede gösterilen tesis bünyesinde ya da kapsamında gerçekleşen kirlenmeden dolayıürün ve hizmetlerin sunulamamasından dolayı sigorta ettirenin müşteri ve tedarikçilerinin uğrayacağı her türlü zarar.
A.8. Sigortanın Coğrafi Sınırı
Bu sigorta, uygulama alanlarında ve Çevre Mevzuatında öngörülen acil durumlarda, bu durumlara müdahale ve zararların tazmini amacıyla sınırlı kalmak kaydıyla T.C. hudutları ve karasularında, Denizcilik Müsteşarlığının, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı ve ilgili diğer kamu kurum ve kuruluşlarının vereceği karara bağlı olarak karasularının ötesindeki açık deniz alanlarında geçerlidir.
A.9. Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğleyin 12:00'da başlar ve öğleyin 12:00'da sona erer.
B.ZARAR ve TAZMİNAT
B.1. Zarar Gören'in Başvuru Hakkı ve Başvuru Süresi
Zarar görenler/hak sahipleri poliçede öngörülen teminat sınırları içinde doğrudan doğruya sigortacıya karşı talepte bulunabilirler.
Sigortacı, poliçede belirtilen teminat limitleriyle sınırlı olmak kaydıyla zarar görenler/hak sahipleri ile temasa geçerek anlaşma hakkına sahiptir. Ancak, sigortacının yazılı izni olmadıkça sigorta ettiren, tazminat talebini kısmen veya tamamen kabule yetkili olmadığı gibi zarar görenlere/hak sahiplerine herhangi bir tazminat ödemesinde bulunamaz.
Tazminata yol açan olay, sigorta ettiren veya zarar gören tarafından öğrenildiği tarihten itibaren otuz iş günü içinde sigortacıya ihbar edilir.
B.2. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri
Sigorta ettiren, rizikonun gerçekleşmesi halinde aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür:
a) Bu genel şartlara göre, sorumluluğunu gerektirecek bir olayı, haberdar olduğu andan itibaren B. 1. maddesinde belirtilen süre içinde sigortacıya ihbar etmek,
b) Sigorta koruması yokmuşçasına gerekli kurtarma ve koruma önlemlerini almak ve bu amaçla sigortacı tarafından verilecek talimatlara uymak,
c) Sigortacının talebi üzerine, olayın ve zararın nedeni ile hangi hal ve şartlar altında gerçekleştiğini ve sonuçlarını tespite, tazminat yükümlülülüğü ve miktarı ile rücu hakkının kullanılmasına yararlı, elde edilmesi mümkün bilgi ve belgeleri gecikmeksizin vermek,
ç) Zarardan dolayı dava yoluyla veya başka yollarla bir tazminat talebi karşısında kaldığı veya aleyhine cezai kovuşturmaya geçildiği hallerde, durumdan sigortacıyı derhal haberdar etmek ve tazminat talebine ve cezai kovuşturmaya ilişkin olarak almış olduğu ihbarname, davetiye ve benzeri tüm belgeleri derhal sigortacıya vermek,
d) Sigorta konusuyla ilgili başka sigorta sözleşmeleri varsa, bunları sigortacıya bildirmek.
B.3. Olaya İlişkin Belgeler
Sigortacı tazminatı ödemek için, olayla ilgili olarak, zarar görenden aşağıdaki belgeleri ister.
a) Deniz Çevresinin Petrol ve Diğer Zararlı Maddelerle Kirlenmesinde Acil Durumlarda Müdahale ve Zararların Tazmini Esaslarına Dair Kanunun 10 uncu maddesi kapsamında oluşturulan zarar tespit komisyonu raporu veya zararların tamamının ya da bir kısmının tespitine ilişkin bilgilerin yer aldığı belge,
b) Yetkili kamu otoriteleri tarafından düzenlenen olay tespit tutanağı veya bilirkişi raporu,
c) Başvuru ölüm nedeniyle yapılmışsa, ölüm raporu ve veraset ilamı ile ölenin mesleği ve gelir durumunu ve desteklik ilişkisini gösteren belgeler,
ç) Olayın mahkemeye intikal etmiş olması halinde mahkeme kararı,
d) Başvuru, yaralanma nedeniyle yapılmışsa (a) bendindeki belgeye ek olarak tedavi giderlerini gösteren belgeleri; başvuru, geçici veya daimi sakatlanma nedeniyle yapılıyorsa, tam teşekküllü hastaneden alınacak rapor.
B.4. Tazminatın ve Masrafların Ödenmesi
Sigortacı, tazminatı B.3 bölümündeki belgelerin eksiksiz olarak, şirketin merkez veya kuruluşlarına iletildiği tarihten itibaren otuz iş günü içinde, poliçedeki teminat tutarları dahilinde öder. Olay ortaya çıktıktan sonra zararın azaltılmasına yönelik olarak alınan önlemlere ilişkin masraflar da sigortacı tarafından ödenir. Tazminatın bu süre içinde haklı neden olmaksızın ödenmemesi halinde, sigortacı temerrüde düşmüş olur ve ödenmemiş tazminat tutarına yasal temerrüt faizi uygulanır. Temerrüt faizi teminat limiti içinde yapılmış ödeme sayılmaz.
Bu sigorta ile ilgili olarak dava açılması halinde, sigorta poliçesinde yazılı limitlere kadar davanın takip ve idaresi sigortacıya ait olup, sigorta ettiren sigortacının göstereceği avukata gereken vekaletnameyi vermek zorundadır. Sigortacı dava masrafları ile avukatlık ücretlerini öder. Dava masrafları, avukatlık ücretleri ve ödenen tazminatın toplamı, teminat miktarı ile sınırlıdır.
Sigorta ettiren veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kimseler aleyhine cezai kovuşturmaya geçilmesi halinde, sanığın izni ile sigortacı da savunmaya iştirak eder. Bu takdirde, sigortacı yalnızca seçtiği avukatın masraflarını öder.
B.5. Zarar Gören/Hak Sahiplerinin Çokluğu
Zarar görenlerin/hak sahiplerinin tazminat alacakları, sigorta sözleşmesinde belirtilen teminat tutarından fazla ise, zarar görenlerden/hak sahiplerinden her birine ödenecek tazminat tutarı, teminat tutarının tazminat alacakları toplamına olan oranına göre indirime tabi tutulur. Birden çok kişinin zarar gördüğü olaylarda, başka tazminat taleplerinin bulunduğunu bilmeksizin, zarar görenlerden/hak sahiplerinden birine veya bir kaçına, kendilerine düşecek olandan fazla ödemede bulunan iyiniyetli sigortacı, yaptığı ödeme çerçevesinde diğer zarar görenlere/hak sahiplerine karşı da borcundan kurtulmuş olur.
B.6. Sigortacının Halefiyeti
Sigortacı, ödediği tazminat tutarınca, hukuken sigorta ettirenin yerine geçer.
B.7. Zarar Görenlerin Haklarının Saklı Tutulması ve Sigortacının Sigorta Ettirene Rücu Hakkı
Sigorta sözleşmesinden veya sigorta sözleşmesine ilişkin kanun hükümlerinden doğan ve tazminat yükümlülüğünün kaldırılması veya miktarının azaltılması sonucunu doğuran haller Kıyı Tesisleri Deniz Kirliliği Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Tarife ve Talimatlarında yer alan en üst limitlere kadarlık kısmı zarar görene karşı ileri sürülemez.
Ödemede bulunan sigortacı, ödemiş olduğu tazminat tutarınca, sigorta sözleşmesine ve bu sözleşmeye ilişkin kanun hükümlerine göre, tazminatın kaldırılmasını veya azaltılmasını sağlayabileceği oranda sigorta ettirene rücu edebilir.
Sigorta ettirene başlıca şu nedenlerle rücuda bulunulabilir.
Tazminatı gerektiren olay;
a) Sigorta ettirenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kasti bir hareketi veya ağır kusuru sonucunda meydana gelmişse,
b) Kanunda yasaklanan hallerden, sigorta ettirenin bu kanun ve ilgili mevzuattaki yükümlülüklerini yerine getirmemesinden doğmuşsa,
c) Tesisin mevzuatın gerektirdiği teknik şartlara uygun olmamasından, nitelikli personel olmadan faaliyette bulunmasından meydana gelmişse ve
ç) Sigorta ettirenin rizikonunun gerçekleşmesi halinde B.2. maddesinde belirtilen yükümlülükleri yerine getirmemesi nedeniyle zarar miktarında bir artış olmuşsa, artan zarar miktarı ile sınırlı olmak kaydıyla, ödenen tazminat tutarınca sigorta ettirene rücu edilir.
C.ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
C.1. Sigorta Priminin Ödenmesi ve Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması
Sigortacının sorumluluğu, primin tamamının veya taksitle ödenmesi kararlaştırılmış ise ilk taksidin poliçenin tesliminde ödenmesi ile başlar. Aksi kararlaştırılmadıkça, primin tamamının veya ilk taksidin ödenmemesi hâlinde, poliçe teslim edilmiş olsa dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu şart poliçeye yazılır.Prim ödemede temerrüde düşülmesi hâlinde Borçlar Kanunu hükümleri uygulanır.
C.2. Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü
Sigortacı, bu sigortayı, sigorta ettirenin rizikonun gerçek durumunu bildirmek üzere teklifnamede, teklifname yoksa poliçe ve eklerinde yazılı beyanına dayanarak kabul etmiştir.
Sigorta ettiren, sigortacının sözleşme yapılırken gerçek durumu bildiği takdirde, sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek bütün hususları sigortacıya bildirmeye mecburdur.
Sigorta ettirenin beyanının gerçeğe aykırı veya eksik olması halinde, sigortacının sözleşmeyi daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek durumlarda, sigortacı durumu öğrendiği andan itibaren sekiz gün içinde prim farkının ödenmesi hususunu sigorta ettirene ihtar eder. Sigorta ettiren, ihtarın tebliğ tarihini izleyen sekiz gün içinde talep olunan prim farkını ödemez veya ödemeyeceğini bildirirse, sözleşme feshedilmiş olur. Bu durumda, feshin hüküm ifade edeceği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası sigorta ettirene geri verilir.
Sigorta ettiren, sözleşme yapılırken sorulduğu halde kasten susmuş veya bilerek noksan ya da gerçeğe aykırı beyanlarda bulunmuşsa, gerçeği tam olarak bilmeyen sigortacı sözleşmeyi feshedebilir. Fesih halinde sigortacı primin tamamına hak kazanır. Sigortacı gerçeği öğrendiği tarihten itibaren bir ay içinde fesih hakkını kullanmadığı takdirde, bu hak düşer. Bu süre içinde riziko gerçekleşmişse, sigortacı tazminatı zarar görene öder. Sigortacı, bu durumda ödediği miktar kadar sigorta ettirene rücu eder.
Gerçeğe aykırı beyan hali, zararı doğuran olayın meydana gelmesinden sonra öğrenilmişse, sigortacı, bu zarardan dolayı ödenmiş ve ödenecek tazminat için:
a) Gerçeğe aykırı beyanın kasten yapılmış olması halinde tazminat tutarının tamamı itibarıyla,
b) Kasıt olmaması halinde ise, ödenecek tazminat miktarı ile, bu tazminatın alınan primin alınması gereken prime oranı ile çarpılması sonucu ortaya çıkan miktar arasındaki fark tutarınca sigorta ettirene rücu edebilir.
C.3. Sözleşmenin Devamı Sırasında Beyan Yükümlülüğü
Sigorta ettiren sözleşmeden sonra rizikoyu ağırlaştırıcı mahiyette meydana gelecek değişiklikleri, durumu öğrenir öğrenmez en geç sekiz gün içinde sigortacıya ihbarla yükümlüdür. Sigortacı durumu öğrendiği andan itibaren sekiz gün içinde prim farkının ödenmesi hususunu sigorta ettirene ihtar eder. Sigorta ettiren ihtarın tebliğ tarihini takip eden sekiz gün içinde talep olunan prim farkını ödemez veya ödemeyeceğini bildirirse sözleşme feshedilmiş olur.
Sözleşmenin feshi halinde, feshin hüküm ifade edeceği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası sigorta ettirene geri verilir. Prim farkının süresinde istenilmemesi halinde fesih hakkı düşer.
Söz konusu değişikliklere ilişkin ihbar yükümlüğünün yerine getirilmesinden önce meydana gelen olaylardan dolayı ödenmiş veya ödenecek tazminatlar için, değişikliğin bildirilmesinin kasıtlı olup olmamasına göre, C.2. maddesinin son fıkrası hükümleri uygulanır.
Sigorta süresi içinde meydana gelen değişikliklerin rizikoyu hafifletici nitelikte olduğu ve bunun daha az prim alınmasını gerektirdiği anlaşılırsa, değişikliğin yapıldığı tarihten sözleşmenin sona ermesine kadar geçecek süre için gün esasına göre hesaplanacak prim farkı sigorta ettirene geri verilir.
Herhangi bir nedenle sigortanın feshedilmesi halinde sigortacı durumu Çevre ve Şehircilik Bakanlığına bildirir.
C.4. Sigorta Ettirenin Değişmesi, Faaliyetinin Sona Ermesi
Sigorta ettirenin değişmesi halinde, poliçeden doğan bütün hak ve borçlar yeni sigorta ettirene geçer.
C.5. Tebliğ ve İhbarlar
Sigorta ettirenin ve sigortacının tebligatlarında Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır.
Sigortacının ihbar ve tebliğleri sigorta ettirenin poliçede gösterilen adresine; bu adresin değişmiş olması halinde, sigorta şirketinin merkezine veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acenteye bildirilen son adresine, aynı surette yapılır.
C.6. Ticari ve Mesleki Sırların Saklı Tutulması
Sigortacı ve sigortacı adına hareket edenler bu sözleşmenin yapılması nedeniyle sigorta ettirene ait öğrenecekleri ticari ve mesleki sırların saklı tutulmamasından doğacak zararlardan sorumludurlar.
C.7. Yetkili Mahkeme
Sigorta sözleşmesinden doğan anlaşmazlıklar nedeniyle sigortacı aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme, sigorta şirketinin merkezinin veya sigorta sözleşmesine aracılık yapan acentenin ikametgahının bulunduğu yerdeki veya zarara yol açan olayın meydana geldiği yerdeki; sigorta ettiren aleyhine açılacak davalarda ise davalının ikametgahının bulunduğu yerdeki ticaret davalarına bakmakla görevli mahkemedir.
C.8. Zamanaşımı
Bu sigortada zamanaşımı tarafların yükümlülüklerinin doğduğu tarihten itibaren iki yıldır.
Zamanaşımı süresine ilişkin olarak Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşme hükümleri saklıdır.
Sorumlu kişi hakkındaki zamanaşımını kesen sebepler, sigortacı hakkında, sigortacı hakkında zamanaşımını kesen sebepler de sorumlu kişi hakkında uygulanır.
Bu sigortada, tazminat yükümlülerinin birbirlerine karşı rücu hakları kendi yükümlülüklerini tam olarak yerine getirdikleri ve rücu edilecek kimseyi öğrendikleri günden başlayarak iki yılda zamanaşımına uğrar.
Diğer hususlar hakkında genel hükümler uygulanır.
C.9. Yürürlük
Bu Genel Şartlar 01.09.2011 tarihinde yürürlüğe girer.